Những ca khúc được nghe nhiều nhất, tải về nhiều nhất trên mạng trong
khoảng thời gian ngắn không phải là một khám phá mới về nghệ thuật hay
một ca khúc có giá trị nhất định về ca từ, giai điệu mà là những “thảm
họa Vpop”!

Khi nghiêm túc phải “né” nhảm nhí

Ca nhạc là loại hình giải trí có tính phố biến rộng lớn nhất trong nhu
cầu thưởng thức của giới trẻ Việt Nam và vì lẽ đó các ca sĩ luôn được
coi là “hot” nhất trong giới nghệ sĩ nói chung. Nhưng khi nhắc đến ca
sĩ Việt thì trên không gian báo mạng, internet chủ yếu là những
xì-căng-đan, những chuyện đồn thổi, ngồi lê đôi mách không đầu không
cuối.

Mức độ gây sốc của ca sĩ càng ngày càng cao, trong khi đó, những điều
cốt yếu của âm nhạc như sáng tạo nghệ thuật của nghệ sĩ, năng lực
thưởng thức của công chúng, tỷ lệ tiêu thụ băng đĩa, số album được đầu
tư nghiêm túc, thì lại hiếm hoi hoặc theo chiều hướng giảm sút.

Thiếu ca khúc có giá trị nghệ thuật trong khi đó lại quá thừa mứa “ca
khúc” tầm phào và điều ấy khiến người ta có thể nghĩ đến sự bế tắc,
tuột dốc của nhạc trẻ hiện nay. Điều này có thể kiểm chứng thêm qua
chương trình Bài hát Việt.

Tràn ngập các bài viết soi mói đời tư của người nổi tiếng

Qua nhiều năm tổ chức, từng được trao giải Cống hiến năm 2008 cho
Chương trình của năm và đến năm 2010, sân chơi hiệu quả với các nhạc sĩ
mới, ca khúc mới phải thu hẹp lại với ba tháng có một live show thay vì
tổ chức hàng tháng như trước. Ca khúc hay trở nên quá khan hiếm. Nhạc
nhảm nhí, nghệ sĩ “ảo” đang có mầm mống lấn át âm nhạc thực sự, “vượt
mặt” người hoạt động nghệ thuật có tự trọng với nghề.

Một nhạc sĩ Hà Nội bày tỏ, anh còn nhiều ca khúc để dành nhưng chẳng
dại gì tung ra trong thời điểm tranh tối tranh sáng, vàng thau lẫn lộn
(!). Một số ca sĩ bộc bạch, môi trường âm nhạc hiện tại và cách công
chúng mải mê với những ồn ào ngoài nghệ thuật khiến họ trở nên rụt rè
khi triển khai và tung ra các album mới. Để có sản phẩm âm nhạc mới,
thông thường ca sĩ phải bỏ không ít tiền bạc, công sức đầu tư, trong
khi đó nhiều giọng ca phát hành bài mới chỉ cần đĩa lậu sao chép cật
lực là đủ, bài hát càng “được” sao chép, lan truyền trên mạng càng
nhiều càng tốt.

Những điều ấy thật đáng suy nghĩ, vì khi âm nhạc không có sản phẩm cốt
lõi của nó là ca khúc và những bản ghi âm được phát hành rộng rãi thì
khi đó có nghĩa hoạt động âm nhạc ở nơi đó đang giẫm chân tại chỗ. Với
riêng nhạc Việt, khi chúng ta còn đi sau thế giới một quãng dài thì
những tín hiệu chững lại như thế rõ ràng rất đáng để băn khoăn, lo lắng.

Như để “bù” lại sự ảm đạm của thị trường âm nhạc nói riêng và nghệ
thuật nói chung, những xì-căng-đan về chuyện đời tư liên tiếp nổ ra.
Đầy rẫy chuyện Hồ Ngọc Hà mang bầu với ai, vợ chồng ca sĩ Quang Dũng -
Jennifer Phạm chia tách vì đâu, lục đục trong gia đình diễn viên Huy
Khánh - Hoàng Anh là do ai, những xì-căng-đan của Thủy Tiên - Công Vinh
có phải là sự dàn xếp, Lê Kiều Như viết sách tình dục thế nào, Ca sĩ
Tim và Minh Hằng có quan hệ với nhau ra sao, ca sĩ Vũ Hà lấy vợ rồi mà
vẫn uốn éo lộ liễu...

Không có ca khúc nào thực sự đáng nghe hay album nào xuất sắc nhưng
thỉnh thoảng công chúng lại được chứng khiến các phát ngôn gây sốc hoặc
một vài xì-căng-đan ảnh “nóng”. Vài năm trước, khi những tấm hình hở
hang của ca sĩ, diễn viên, người mẫu phát tán trên mạng họ còn lên báo
giải thích, phân trần; còn nay đã khác, một số người chủ động chụp ảnh
hở hang, cung cấp rộng rãi.

Dễ nhận ra là khi những người nổi tiếng ấy công khai hình ảnh hở hang
của mình thì một bộ phận giới trẻ cũng chẳng ngại ngần, làm như các
“ngôi sao”, tung lên mạng hình ảnh họ hở đùi, hở ngực!

Giới trẻ có bị ảnh hưởng từ lối sống của “thần tượng”?


Phi Thanh Vân, Lê Kiều Như gây "chấn động" với những "nhạc phẩm" viết cho riêng mình

Khuynh hướng đưa tin, bình luận của truyền thông và nhất cử nhất động
từ người của công chúng luôn có tác động đến xu hướng, hành vi của giới
trẻ. Ví như một bài hát, câu nói dù hay hoặc dở, nhưng được lặp đi lặp
lại của ca sĩ, diễn viên trên sân khấu, phim ảnh có thể khiến một đứa
trẻ bắt chước và thể hiện lại hồn nhiên ở bất cứ không gian nào.

Các bài hát nghe kinh hoàng như Da nâu do Phi Thanh Vân hát, video clip
Rắc rối tình yêu lấy hoàn toàn nhạc, nội dung từ ca khúc Nobody của
nhóm Wondergirls, Vọng cổ teen do Vĩnh Thuyên Kim hát, Đừng yêu em do
Lê Kiều Như thể hiện, Bikini trong album đầu tay của Thanh Duy... đang
được lan truyền với tốc độ chóng mặt trên mạng.

Bên cạnh nhiều ý kiến phản đối (đã hình thành những cộng đồng anti-fan
trên mạng) là không ít bạn trẻ ngộ nhận về những “thảm họa” đó. Các bạn
cho rằng xưa nay mình hát không thua gì những ca sĩ đó nên hoàn toàn có
thể đi hát, làm ca sĩ và nghĩ ra được nhiều trò vui hơn thế. Việc nổi
tiếng bằng bất cứ giá nào, không cần đi lên bằng tài năng thực sự, cũng
được nhiều bạn trẻ không ngần ngại lao theo.

Mà khi không có nội lực thực sự, con người sống trong môi trường cạnh
tranh gay gắt, sẽ rất dễ có xu hướng quẫy đạp lung tung, dùng đủ mọi
cách thức, chiêu trò để được lên truyền thông, để công chúng chú ý tới,
được người khác xôn xao bàn luận.

Khi một vài nhân vật trong làng nghệ thuật khiến công chúng trẻ có cái
nhìn méo mó về người hoạt động nghệ thuật thì môi trường nghệ thuật đó
dễ bị ô nhiễm, càng khó khăn để thúc đẩy những giá trị nghệ thuật nhích
lên. Chính “người mẫu dao kéo” Phi Thanh Vân khi cho ra mắt liên tiếp
hai bài Da nâu 1 và Da nâu 2 với vài câu vẻn vẹn, vô nghĩa, cô còn giải
thích chẳng qua là khán giả Việt chưa quen nghe ca khúc chỉ có vài từ
lặp đi lặp lại như thế, chứ ở nước ngoài, những ca khúc như kiểu Da nâu
đầy ra! Như thế không lẽ mấy đoạn lời hát nhảm nhí ấy là sự “tiến bộ”
mà khán giả còn chưa biết thưởng thức?!

Khi không còn quan tâm nhiều đến mức độ hay, dở của ca khúc, tính thẩm
mỹ hay góc độ nghệ thuật ở chỗ nào mà chỉ cần nghe những gì “gây cười”,
“vui tai”, “chẳng giống ai”, thì khi đó, những câu chuyện đời tư của
nghệ sĩ có tính chất “làm quà” càng có đất lan truyền. Trong mớ bùng
nhùng đó, công chúng trẻ tưởng lãi với mớ thông tin ngồn ngộn trên
internet nhưng thực ra lại phải vất vả lọc tìm những thông tin và tác
phẩm thực sự có giá trị, giúp tăng thêm vốn sống và hoàn thiện lối sống.